Eurep-GAP

Inleiding

Eurep, het samenwerkingsverband van een aantal grote Europese supermarkten, presenteerde op woensdag 17 november 1999 een plan voor Eurep-GAP. Met Eurep-GAP heeft Eurep regels opgesteld voor de Goede Agrarische Praktijk (GAP).

Wat is Eurep?

Eurep is een samenwerkingsverband van een aantal supermarkten in Europa, dat als doel heeft een “standaard” op te stellen voor alle agrarische producten die aan de betrokken supermarkten worden geleverd. Uit Nederland hebben supermarkten als AH en Laurus (KONMAR) zich aangesloten. Enkele internationale namen zijn TESCO, Sainsbury etc. Opvallend is dat tot nu toe Duitse supermarkten ontbreken. Een volledig overzicht van alle nu aangesloten supermarkten is weergegeven in bijlage I.

Wat houdt het Eurep model in ?

Primaire producent
De supermarkten stellen regels voor een maatschappelijk verantwoorde teeltwijze en ondernemerschap. Alle leveranciers van agrarische producten moeten daarbij voldoen aan een aantal minimumeisen op het terrein van milieubelasting, residugehalten, natuur, hygiëne, kwaliteit en arbeidsomstandigheden. Om dit te realiseren zullen alle producenten die aan de supermarkten leveren moeten gaan produceren volgens de Eurep-code van Goede Agrarische Praktijk (Eurep-GAP). Er zal geregistreerd moeten worden en de betrokken bedrijven zullen zich moeten aansluiten bij een organisatie die toeziet op de naleving van de regels die in verband met Eurep worden afgesproken. De toeziende organisatie moet erkend worden door Eurep.

Voor welke producten en voor wie gaan de regels gelden ?
Eerst zijn er regels ontwikkeld voor de productie van groenten en fruit en een aantal akkerbouwproducten als aardappelen en uien. Eisen worden ook gesteld aan de soort en variëteiten van het uitgangsmateriaal van de producten die geteeld worden. Met andere woorden: de Eurep-GAP standaard is in eerste instantie ontwikkeld voor die (eetbare) producten die in veel gevallen onverwerkt van de agrarische producent al of niet via een tussenschakel in de vorm van een handelaar in het schap van de supermarkt terechtkomen. Daarna is Eurep begonnen om regels uit te werken voor producten met een verwerkingsschakel tussen de agrarisch producent en supermarkt. Dat traject loopt nu nog. In werkgroepen wordt nu gewerkt aan de regels voor de veehouderijsector en voor producten als granen. Verschillende vertegenwoordigers vanuit het bedrijfsleven zijn hierbij betrokken. Voor sierteeltproducten zijn nog geen regels uitgewerkt.

Tussenliggende schakels
Ook aan sorteer- en verpakkingsinrichtingen zullen strenge(re) hygiëne-eisen worden gesteld, die in veel gevallen aanvullende investeringen vereisen. Met name kleinere bedrijven die zelf sorteren en verpakken zullen voor de cruciale keuze komen te staan om of aan alle EUREP-eisen voldoen en dus extra investeringen doen, of voor een ander marktsegment kiezen buiten de EUREP winkelketens om.

Welke zijn de uitgangspunten?
Eurep speelt in op de systemen die door de verschillende sectoren reeds zijn ontwikkeld voor teelt volgens GAP. Deze bestaande systemen zijn vooral gebaseerd op het minimaliseren van milieubelasting. 'Benchmarking' van bestaande systemen is het uitgangspunt van Eurep en deze zullen dienen als basis voor een verder te ontwikkelen systeem dat er op gericht is producten te leveren aan consumenten die aan alle eisen dienen te voldoen die de consument stellen. EUREP onderschrijft de principes van HACCP (en hygiënerichtlijnen) en moedigt het toepassen van regels in dit verband aan.

Samenvatting kenmerken van de eisen van Eurep

Telers zullen verplicht boekhoudingen moeten gaan bijhouden van alle activiteiten die in het kader van GAP worden vereist. Onafhankelijke door Eurep erkende organisaties zullen deze boekhoudingen gaan controleren. Doel hiervan is het mogelijk te maken de consumenten te tonen aan welke eisen de producten voldoen. Bovendien kan het spoor worden terug gevolgd naar de oorspronkelijke producent in het geval van gebreken en schaden.
Maatregelen dienen te worden genomen die leiden tot een verminderd gebruik van gewasbeschermingsmiddelen, chemicaliën en verminderde milieubelasting in het algemeen. Er dient te worden voldaan aan de nationale wetgeving.
Indien niet tot gewasrotatie wordt besloten dienen daar goede argumenten voor te zijn.
Op bedrijfsniveau of regionaal niveau zullen eisen worden gesteld aan 'natuurmanagement'
Genetisch gemodificeerde organismen (GGO) moeten voldoen aan alle wettelijke regels die in een land gelden. Te telen GGO dienen eerst door potentiële afnemers goedgekeurd te zijn.
Uitgangsmateriaal moet gecertificeerd worden door (door supermarkten) erkende instanties.
Er worden eisen gesteld aan de arbeidsomstandigheden.
Het bedrijf en het productieproces zullen aan bepaalde eisen van hygiëne moeten voldoen.
De kosten voor aansluiting bij bijvoorbeeld Certerra lopen uiteen naargelang de grootte van het bedrijf van € 500,- tot € 750,- inclusief de kosten voor controle en toezicht. Voor het huidige basiszorgsysteem van de groenten en fruitveilingen, dat niet voldoet aan alle voorwaarden van Eurep-GAP, betalen de telers momenteel ca. € 200,--

Invoeringsdatum

De leveranciers van groenten en fruit zullen vanaf november 2002 moeten voldoen aan de Eurep-GAP-regels. Voor de andere producten en sectoren zijn nog geen expliciete invoeringsdata genoemd.

EurepGAP Certificaat Leen Vreugdenhil

Leen Vreugdenhil heeft inmiddels zijn certificaat behaald voor de teelt van biologische aardappelen. AgroChainCheck (ACC) is de controlerende instantie. Voor een nadere kennismaking van Eurep-GAP-eisen, klik hier. Een checklist is ook beschikbaar, evenals de eisen van de NAK. Helaas zijn van ACC nog geen documenten op het web beschikbaar.